آن گاه امام افزود : ای زیاد! ، کمترین عقوبتی که خداوند برای همکار اینان (ستمگران) می کند ، این است که در روز رستاخیز ، او را در چادری از آتش قرار می دهد ، تا هنگامی که خداوند محاسبه اعمال همه خلائق را به پایان برساند. ای زیاد! ، اگر از طرف آنان متصدی منصبی شدی ، به برادران مؤمن خود خدمت کن تا همکاری با ظالمان را تلافی کند ، خداوند خود ، ناظر این رفتارها است. ای زیاد! هر شخصی از شما که متصدی منصبی از طرف یکی از آنان شود ، وآن گاه شما وآنان را یکسان به شمارد ، به او بگویید : تو به دروغ ، خود را به ما بسته ای ، وکذّاب هستی! ... (۱)

سؤال

شاید برای خواننده گرامی با مروری بر آن چه درباره علی بن یقطین گذشت ، این سؤال پیش بیاید که با توجه به این دو مورد که امام هفتم ، همکاری وتمایل پیدا کردن وکار کردن با دستگاه ستمگر را محکوم می کرد ، پس چرا درباره علی بن یقطین به گونه دیگری برخورد کرد وحتّی وزارت او برای هارون را پذیرفت وبعدها که چندین بار خواست استعفا کند ، امام او را از این تصمیم منصرف کرد؟ آیا پذیرفتن وزرات در حکومت حاکم ستمگری چون هارون از مصادیق تمایل وتکیه بر ظالم نیست که خدا از آن نهی کرده ومی فرماید :

«وتکیه بر ظالمان نکنید که موجب می شود آتش شما را فرو گیرد ودر آن حال جز خدا هیچ ولیّ وسرپرستی نخواهید داشت ویاری نمی شوید». (۲)

آیا این ، به معنای همکاری واظهار رضایت ودوستی وخیرخواهی واطاعت از ستمگران نیست؟

__________________

۱ ـ کلینی ، فروع کافی ، ج ۵ ، کتاب المعیشه ، ص ۱۰۹ ، باب شرط من اذن له فی اعمالهم ، حدیث ۱.

۲ ـ ولا ترکنوا إلی الذین ظلموا فتمسکم النار وما لکم من دون الله من أولیاء ثم لا تنصرون (هود : ۱۱۳).