نمی شود بلکه او خالق زمان و مکان و حرکت و سکون و انتقال است، خداوند بسيار برتر است از آنچه ظالمان و ستمگران در حق او می گويند». (١)

توضيح صفات سلبی

خداوند مرکب نيست يعنی اجزاء ترکيبی ندارد زيرا هر مرکبی محتاج اجزاء خويش است در حاليکه خداوند احتياج به هيچ چيز ندارد. در بحث يگانگی خداوند گفتيم خداوند کمال مطلق است و هيچ حد و مرزی در او راه ندارد. پس بايد دقت کنيم که آنچه موجب محدوديت و يا نياز است مخصوص ممکنات است و خداوند از آنها منزه است تَعَالَى اللَّهُ عَنْ ذَلِكَ عُلُوّاً كَبِيراً.

خداوند جسم نيست و ديده نمی شود.

لَا تُدْرِكُهُ الْأَبْصَارُ وَهُوَ يُدْرِكُ الْأَبْصَارَ وَهُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ «چشمها او را درک نمی کنند ولی او همه چشمها را درک می کند و او لطيف و آگاه است».(٢)

سوال: چرا ديدن خداوند محال است؟

جواب: زيرا لازمه ديده شدن اموری است که هيچيک از آنها در مورد خداوند امکان پذير نيست يعنی اگر بخواهد ديده شود بايد جسم داشته باشد، مکان داشته باشد، جهت داشته باشد، دارای اجزاء باشد، زيرا هر جسمی دارای اجزاء و عوارضی مانند رنگ و حجم و ابعاد است. بعلاوه همه اجسام در حال تغيير و دگرگونی بوده و احتياج به مکان دارند و تمام

__________________

(١) بحار، جلد ٣، صفحه ٣٠٩.

(٢) سوره انعام، آيه ١٠٣.